عنوان:

بررسی تأثیر یادآور مبتنی بر پیامک، بر میزان حضور به­ موقع و عدم مراجعه بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید پس از دریافت یدرادیواکتیو

چكيده

بررسی تأثیر یادآور مبتنی بر پیامک ، بر میزان حضور به­موقع و عدم­مراجعه بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید پس از دریافت ید رادیواکتیو

مقدمه: عدم ­حضور در ملاقات­ های درمانی، مشکلی شایع در کلینیک های سرپایی می ­باشد، که بر مراقبت­ های پزشکی تأثیر می ­گذارد. حضور در زمان ­مقرر پیگیری درمان، برای بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید پس از دریافت ید­ رادیواکتیو، به ­دلایل متعدد از جمله جلوگیری از بروز عارضه هیپوتیروئید، افتالموپاتی و عود ­بیماری حائز اهمیت می باشد.

هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیر یادآور تاریخ ملاقات پیگیری، با استفاده از سرویس پیام کوتاه (SMS)، بر میزان­ عدم ­حضور، حضور به­ موقع و تأخیر در حضور، در موعد مقرر پیگیری بیماران پرکاری­ تیروئید پس از دریافت یدرادیواکتیو، در مرکز پزشکی هسته ­ای بیمارستان قائم(عج) است.

روش کار: تعداد 457 ملاقات پیگیری (به شکل حضور به ­موقع، تأخیر در مراجعه و عدم حضور در ملاقات درمانی) مربوط به 290 بیمارسرپایی بخش پزشکی هسته­ ای مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی قائم(عج) دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مورد بررسی قرار گرفت.

ملاقات­ های پیگیری، در بازه ­های زمانی یک ماه، سه ماه، شش ماه و دوازده ماه پس از درمان با یدرادیواکتیو بررسی شد. در مقطع زمانی اول که از دیماه 1394 آغاز و تا خرداد 1395 ادامه یافت، شرایط جاری، مورد بررسی قرار گرفت. در مقطع زمانی دوم که از دیماه 1395 آغاز و تا خرداد 1396 پایان یافت، پیامک یادآور قرار ملاقات پیگیری برای بیمار ارسال شد. پیش از زمان مقرر ملاقات، در 3نوبت (یک هفته قبل و یک روز قبل، دو ساعت قبل) پیامک جهت یادآوری تاریخ پیگیری بیماران ارسال ­شد و در صورت عدم مراجعه وی در زمان مقرر به او 1پیام هشدار ارسال می­ شد. پس از اتمام کار، وضعیت مراجعه پیگیری درمان، در دو مقطع زمانی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از آزمونPearson Chi-Square  استفاده شد.

یافته ها: تعداد کل پیگیری­ های درمان، در مجموع 2بازه زمانی مطالعه 457 مورد بوده است، که مربوط به 290 بیمار می­ باشد. در مقطع زمانی اول (دیماه 1394 تا خردادماه 1395)، تعداد کل پیگیر­های درمان بیماران، 255 مورد و در مقطع زمانی دوم(دیماه 1395 تا خردادماه 1396)، تعداد کل پیگیر­های درمان بیماران 187 مورد بود. 15پیگیری از مطالعه حذف شدند. رنج سنی بیماران از 14 تا 81 سال و میانگین سنی بیماران در کلیه پیگیری­ های درمانی، 43.7 با انحراف معیار 13.89 بود.

با مقایسه دو بازه زمانی، شاهد اختلاف معنی­دار بین نسبت وضعیت مراجعه، در بیمارانی که یادآور پیامکی دریافت کردند، در مقایسه با بیمارانی که یادآور دریافت نکرده بودند، بودیم. نسبت وضعیت مراجعه مراجعه(عدم­حضور، تأخیر در مراجعه و حضور به­موقع)، به طور معنی داری افزایش داشته است(0.026p-value=). میزان حضور به­موقع در گروه ارسال پیامک یادآور در مقایسه با گروهی که یادآور دریافت نکردند، 76( 40.6%) در مقابل 88(34.5%) و میزان عدم مراجعه 69(36.9٪)، در مقابل 126(49.4٪) بهبود در حضور داشته است. همچنین p-value در ارزیابی پیگیری­های درمان بیماران در این متغیرها و با این مقدار معنی­دار بوده است: متغیرهای پیگیری­ هم یک ماهه(۰.۰۴۵) و هم سه ماهه (۰.۰۲۵) و در متغیر محل سکونت افراد ساکن شهر مشهد (۰.۰۰۶) و در متغیر شغل (خانم­های خانه­دار ۰.۰۴۵) و در متغیر سطح تحصیلات (افراد با تحصیلات غیردانشگاهی ۰.۰۳۹) و در متغیر ماه پیگیری (اسفند-فروردین ۰.۰۰۷، اسفند ماه ۰.۰۰۲، دی­ماه ۰.۰۴۴) بوده است.

نتیجه گیری: به طور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که استفاده از یادآور مبتنی بر پیامک برای بیماران، می­تواند یک استراتژی مؤثر برای کاهش عدم­ حضور در درمانگاه باشد.

كلمات كليدي: عدم حضور در ملاقات درمانی، ملاقات از دست­رفته، پیامک، یادآور، بیماری پرکاری­تیروئید، پیگیری، تبعیت از درمان، تبعیت از پیگیری