عنوان:

 بررسی تأثیر سیستم بارکدینگ روی خطاهای دارویی و رضایت مندی کارکنان در داروخانه‌های آموزشی امام رضا (ع) و ۲۲ بهمن شهر مشهد

چكيده

مقدمه: جلوگیری از وقوع خطاهای دارویی در دارو درمانی می‌تواند باعث افزایش ایمنی بیمار شود. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر سیستم بارکدینگ روی میزان خطاهای دارویی در مرحله نسخه‌پیچی در داروخانه بود.

روش. این مطالعه یک مطالعه آینده‌نگر و مقطعی بود که در زمستان سال ۱۳۹۳، در دو داروخانه آموزشی در شهر مشهد انجام شد. یک داروخانه برای نسخه‌پیچی از سیستم بارکدینگ (داروخانه ۱) و دیگری از چنین سیستمی استفاده نمی‌کرد (داروخانه ۲). جامعه پژوهش شامل تمامی نسخ دریافتی در طول یک ماه در دو داروخانه بود. تعداد خطاهای پذیرش نسخه، خطاهای پیچیدن نسخه، متوسط زمان انتظار بیماران، متوسط مسافت طی شده جهت نسخه‌پیچی، به‌عنوان پیامد اندازه‌گیری در نظر گرفته شدند.

نتایج. در داروخانه‌های ۱ و ۲ به ترتیب 2386 و 900 نسخه دریافت و بررسی شد. در داروخانه‌های ۱ و ۲ به ترتیب تعداد ۲۱۱(۷/۷%) و ۱۱۳(۱۰%) خطا وجود داشت (05/0p<). در داروخانه ۱، درصد خطاهای دارویی مربوط به دوز، شکل، اسم، تعداد دارو و تعداد اقلام نسخه به ترتیب برابر با ۳/۱۲%، ۳/۴%، ۶/۲۵%، ۲/۵۰% و ۶/۷% و در داروخانه ۲، به ترتیب ۲/۱۴%، ۹/۰%، ۹/۳۸%، ۴۶% و ۰% بود. میزان خطاهای اسم دارو و تعداد اقلام نسخه در دو داروخانه تفاوت معنی‌داری داشت (05/0p<). میزان خطاها بر اساس خطاهای خواندن نسخه، پیچیدن نسخه و مسئول فنی در داروخانه ۱ به ترتیب برابر ۱/۴۳%، ۵۵% و ۹/۱% و در داروخانه ۲ برابر با ۱/۵۳%، ۲/۴۴% و ۷/۲% بود. میزان خطاهای خواندن در دو سیستم تفاوت معنی‌داری داشت (005/0p=). میزان خطاهای اسم دارو در دو روش سیستم بارکدینگ و روش بدون استفاده از بارکدینگ به ترتیب برابر با ۹/۱۲% و ۳۰% بود که تفاوت معناداری داشت (013/0p=). متوسط مسافت طی شده جهت نسخه‌پیچی به ازای هر قلم دارویی در داروخانه ۱ و ۲ به ترتیب برابر با ۴/۴ و ۱/۵ متر بود. متوسط زمان انتظار بیماران جهت دریافت دارو به ازا هر نسخه در داروخانه ۱ و ۲ به ترتیب ۱۱ دقیقه و ۲۲ ثانیه و ۱۳ دقیقه و ۱۷ ثانیه بود.

نتیجه‌گیری. استفاده از سیستم بارکدینگ در داروخانه به میزان قابل ملاحظه‌ای میزان خطاها را در فرایند نسخه‌پیچی کاهش می‌دهد. نتایج مطالعه ما نشان می دهد اگرچه استفاده از سیستم بارکدینگ در داروخانه همه خطاهای دارویی را حذف نمی‌کند ولی مداخله‌ای اثربخش برای بهبود ایمنی دارویی است.

کلمات کلیدی. سیستم بارکدینگ، خطاهای دارویی، داروخانه، ایمنی بیمار، نسخه‌پیچی