عنوان:

طراحی و ارزیابی یک  سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی برای افزایش تبعیت از گایدلاین در درمان  بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی

چكيده 

مقدمه

فیبریلاسیون دهلیزی نوعی آریتمی قلبی شایع با منشا دهلیزی است و تشخیص آن از طریق نوار قلب می­باشد. بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی نیاز به درمان با دارو آنتی­کواگولانت به منظور کاهش ریسک سکته مغزی می ­باشند. آنتی­کواگولانت های خوراکی  مانند Warfarin ریسک سکته­ مغزی را تا 60 درصد کاهش می ­دهند درحالی که داروهای ضد پلاکتی مانند aspirin ریسک سکته را حدودا 20 درصد کاهش می ­دهند. از آنجایی که آنتی­کواگولانت های خوراکی ریسک خونریزی را افزایش می­ دهند برای تمامی بیماران مناسب نمی ­باشند. گایدلاین­ هایی برای کمک به پزشکان برای تعیین درمان مناسب بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی وجود دارند. تبعیت از این گایدلاین­ ها حدود 50 درصد اعلام شده ­است که مطلوب نیست. برای افزایش تبعیت از گایدلاین از سیستم های پشتیبانی از تصمیم بالینی استفاده شده است. هدف ما توسعه و پیاده سازی سیستم  پشتیبانی از تصمیم بالینی بر اساس گایدلاین مدیریت آنتی­کواگولانت فیبریلاسیون دهلیزی و بررسی اثر آن بر بهبود تبعیت پزشکان از گایدلاین بوده است.

نوع مطالعه

این مطالعه یک سری زمانی منقطع بود. تبعیت پزشکان از گایدلاین، در فاصله زمانی دو هفته ای از بهمن 94  تا دی  ماه 95، 6 ماه قبل و 6 ماه پس از مداخله بررسی شد.

روش مطالعه

بیماران فیبریلاسیون دهلیزی  تازه تشخیص داده شده در مطب های ده متخصص قلب وارد مطالعه شدند. مداخله که یک سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی بود یک نرم افزار تلفن همراه است که برای پزشکان طراحی و برای محاسبه ریسک سکته­ مغزی و خونریزی توسعه داده شده است. از سیستم نمره ­دهی CHA₂DS₂-VASc برای تعیین ریسک سکته­ مغزی و HAS-BLED برای تعیین ریسک خونریزی ماژور استفاده شده اند. سپس توصیه های درمانی بر اساس آخرین گایدلاین AHA/ACC نمایش داده می­ شوند. این موارد به صورت محلی بر روی دستگاه همراه متخصص قلب (گوشی های هوشمند و یا تبلت) ذخیره می­ شوند. یک سرور پایگاه داده که داده های همه بیماران فیبریلاسیون دهلیزی  تازه تشخیص داده شده را نگهداری می­کند، طراحی شده است. برای اینکه نیاز به هیچ ارتباط آنلاینی بین دستگاه همراه متخصص قلب و سرور پایگاه داده وجود نداشته باشد، داده ها بر روی دستگاه متخصص قلب و عروق نگه داری می شوند و هنگامی که اتصال دستگاه همراه متخصص به اینترنت برقرار می ­شود، داده ها توسط ماژولی که طراحی شده است در پشت صحنه به سرور پایگاه داده ارسال می­ شوند. نرم افزار تلفن همراه برای هر دو سیستم عامل iOS و آندروید توسعه داده شده است که در اکثر گوشی های تلفن همراه در ایران مورد استفاده قرار می­ گیرند. سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی با استفاده از مدل رگرسیون قطعه بندی شده، ارزیابی شده است.

 يافته ها

در آنالیز ما تعداد 373 بیمار وارد شده اند. درست قبل از شروع دوره جمع آوری داده ها (در زمان صفر)،  تبعیت از گایدلاین 46 درصد تخمین زده شده است (Intercept). قبل از مداخله، تغییر نقطه به نقطه ی معناداری در درصد بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی که مطابق گایدلاین درمان شده اند، وجود نداشته است (P-value = 0.25 ). بعد ازمداخله سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی درصد بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی که مطابق گایدلاین درمان شده اند به طور معناداری افزایش داشته است به طوری که میانگین تبعیت از گایدلاین از 48% به 65.5% افزایش داشته است (P-value <0.0001) ولی بعد از مداخله نیز در روند مطابق با گایدلاین درمان شدن نقطه به نقطه، تغییر معناداری وجود ندارد (P-value = 0.14).

نتيجه‌گيري

نتایج این مطالعه نشان می ­دهد که سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی می ­تواند تبعیت از گایدلاین آنتی­کواگولانت برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی را بهبود بخشد.

كلمات كليدي :

سیستم پشتیبانی از تصمیم بالینی، فیبریلاسیون دهلیزی، تبعیت از گایدلاین، متخصص قلب و عروق، سری زمانی منقطع