عنوان:

طراحی یک رجیستری بالینی برای بیماران مراقبت‌های ویژه و تطبیق، بومی‌سازی و اعتبار سنجی مدل‌های پیشگویی  APACHE و SAPS  برای بخش‌های مراقبت‌های ویژه در ایران

چكيده

مقدمه: پیش­بینی دقیق پیامد به ­وسیله فاکتورهای بالینی مربوط برنامه ریزان و محققان را در برنامه­ ریزی واقع­ گرایانه، شناسایی دقیق بار کاری، اختصاص بهینه منابع و پروسه کنترل کیفیت مبتنی بر شواهد یاری می­ بخشد. این امر توسط مدل­ های پیش­بینی خطر دقیق تعبیه شده در سیستم­های نظارت آی­ سی ­یو امکان ­پذیر می­ شود که با مناسب­ترین فاکتورهای پیش­بینی استخراج شده از رجیستری­ های با کیفیت ایجاد می­ شوند. این طرح پژوهشی با هدف توسعه­ ی یک رجیستری با کیفیت برای بیماران ایرانی بخش­ های مراقبت­ های ویژه و تطبیق، بومی سازی و اعتبارسنجی دو مدل از پرکاربردترین سیستم­ های نمره دهی مرگ ­و میر برای بیماران ایرانی بستری در آی­ سی ­یو طراحی شده است.

روش کار: در گام اول، برای طراحی یک مجموعه فاکتورهای پیش­بینی کننده احتمال مرگ ­و میر، ترکیبی از بررسی متون و اجماع محققین به­ کار گرفته شد. از متخصصین بالینی در سراسر کشور خواسته شد تا برروی لیست آیتم­ های استخراج شده از بررسی متون نظر بدهند. نتایج طی چند جلسه توسط یک کمیته چند تخصصی به بحث گذاشته شد. تمام اقلام داده­ای جداگانه بررسی، وارد یا خارج شدند. در گام دوم، با استفاده از نتایج مطالعه قبلی و آیتم­ های پیشنهادی بالین­ کاران، نرم­ افزار رجیستری طراحی و در بیمارستان­های منتخب تهران پیاده ­سازی شد. داده ­ها از چهار بیمارستان ( دو بیمارستان در مشهد و دو بیمارستان در تهران) توسط نرم ­افزار رجیستری یا فرم­ های کاغذی از شهریور 1392تا پایان شهریور 1394 جمع­ آوری شدند. در گاه سوم، سیستم­های APACHE II و SAPS II محاسبه و با شاخص­ های Barrier Score، SMR و سطح زیر منحنی ROC ارزیابی شدند (با توجه به پیچیدگی جراحی قلب، به­ عنوان یک مطالعه جانبی، سیستم EuroSCORE هم جداگانه ارزیابی شد). در گام چهارم، این دو مدل با استفاده از رگرسیون لجستیک برای بیماران ایرانی کالیبره و ضرایب مربوطه محاسبه شد. هم­چنین، تمام پارامترهای جمع­ آوری شده در رگرسیون تک­ مقداری وارد شده و متغیرهایی که دارای رابطه خطی بامعنی با پیامد بودند وارد آنالیز چند مقداری شدند و نتایج گزارش گردید. شاخص­ های ذکر شده هم در این مراحل مجددا مورد استفاده قرار گرفت.

نتیجه­ گیری: برای توسعه مجموعه داده­ ها، از بین سی مدل یافته شده در مطالعات مرور نظام­مند 51 متغیر وارد شد که از بین آن­ها تنها 24 مورد توسط کمیته تایید گردید. از بین 1946 بیمار، 461 (23.6%) فوتی، 852 (43.7%) زن و 1094 نفر (56.3%) مرد بودند. Barrier Score و AUC برای APACHE II برابر 0.17 و 0.745، برای SAPS II برابر 0.196 و 0.751، برای APACHE II کالیبره برابر 0.163 و 0.736، برای SAPS II کالیبره برابر 0.167 و 0.746 و برای مدل جدید 0.16 و 0.726 بود.

نتیجه­گیری: همه مدل­ ها عملکردی تقریبا مشابه داشتند و هیچ­ یک از آن­ها ارجحیتی به­ عنوان مدل بهینه برای استفاده در بخش مراقبت­های ویژه را ندارد. علیرغم این­که مدل جدید کالیبراسیون بهتری داشت، اما در قدرت تفکیک تفاوتی با سایر مدل­ ها نداشت. مطالعات بیشتری برروی زیرمجموعه ­های خاص بیماران نظیر بیماران عفونی یا تروما و متغیرهای مختص آن­ها لازم است.

کلید واژه­ ها: بخش­های مراقبت­های ویژه، مدل­های نمره­ دهی خطر، سیستم APACHE، سیستم SAPS، کالیبراسیون مدل، ارزیابی خطر، ایران